Kanoroute Noordoost-Veluwe
In 2018 is in Heerde een heuse kanoroute geopend. De route is goed gemarkeerd met knooppunten en begint in de Nieuwe Wetering achter De Nijensteen in Veessen.
De kanoroute Noordoost-Veluwe loopt van Hattem in het noorden tot in Veessen bij De Nijensteen/Villa Bakhuis. De kanoroute omvat de Grote en Nieuwe Wetering, Evergunne en het Apeldoorns Kanaal. De route heeft een lengte van ongeveer 12 kilometer en brengt de kanovaarder in het overgangsgebied tussen de Veluwe en de IJssel. Het is een open, grootschalig gebied waarin ruimte is voor landbouw, natuur en recreatie. De route wordt aangegeven middels knooppunten. Bij nagenoeg elk knooppunt en steigers kunt u met uw eigen kano gaan varen en de auto parkeren op de aanwezige parkeerplaatsen.
Haal een gratis plattegrond met kanoroute op bij een Toeristen Informatie Punt of download de kanoroute:
Noord Oost Veluwe
De kanoroute passeert drie bijzondere locaties:
Evergunnesluis
Het natuurlijke landschap was voor de vroegere bewoners van grote betekenis. Nadat de buurtschappen zich gaandeweg de vroege middeleeuwen ontwikkelen, worden de komgronden van het Lutterbroek en het Wapenveldsche Broek ontgonnen. Een doorgaande bandijk wordt aangelegd om de grond tegen overstroming te beschermen. Tussen 1200 en 1500 graaft men weteringen. Door de aanleg van de Grote en Nieuwe weteringen wordt tussen 1500 en 1800 het gebied verder ontwaterd en de bandijk een aantal malen teruggelegd tot aan de dwarsdijk tussen Werven en het Kloosterbos. Waar de weteringen de dwarsdijk passeerden, moest wel eerst een sluis gemaakt worden. Evergunne is de buitendijkse voortzetting van deze weteringen. De huidige sluis is een in oorsprong mogelijk 18de-eeuwse uitwateringssluis, die in 1894 werd vernieuwd. Het dijkmagazijn dat naast de sluis langs de Werverdijk staat dateert uit circa 1900.
Het kleinschalige landschap ondergaat een metamorfose door de ruilverkaveling. Er ontstaat een grootschalig, goed ontwaterd landbouwgebied. In latere tijd komt meer oog voor natuur- en landschapswaarden en inmiddels is het gebied uitgegroeid tot een waardevol IJssellandschap. Kievitten, grutto’s en ‘s winter grote groepen Kolganzen voelen zich er thuis. Watervogels als Fuut en Waterhoentje houden zich jaarrond op in de plassen en kolken, zoals in de nabijgelegen Zwarte kolk en Wiessenbergse kolk. Ook de bever is terug en langs de oevers van de Evergunne zijn de eerste sporen van zijn aanwezigheid zichtbaar.
Bruggenhoek
Bruggenhoek is een centraal punt. Vanaf hier is de westelijke dijk van de hoogwatergeul Veessen-Wapenveld te zien en er liggen meerdere weteringen bijeen. De geul fungeert als wateropvang wanneer het peil in de IJssel te hoog wordt (meer dan 5,65 m + NAP) waarmee het risico van overstroming wordt verkleind. Als dat gebeurt stroomt het water bij Veessen de inlaat in en ontstaat een extra rivierarm. De hoogwatergeul zal naar verwachting eens in een mensenleven in gebruik zijn. Ook bij Bruggenhoek, waar de Grote en Nieuwe wetering samenkomen, is de waterbeheersing belangrijk. De naoorlogse verbinding tussen de weteringen is weliswaar gedempt, maar nog steeds in het landschap terug te vinden.
De weteringen vormen een leefgebied voor uiteenlopende vissoorten. Er leeft een gezonde vispopulatie in deze brede wetering met roofvissen zoals de Snoek. Ieder in z’n eigen niche, zoals de Bittervoorn in schoon en plantenrijk water of de Blankvoorn, de meest voorkomende vis van Nederland, die zich in vrijwel alle wateren thuisvoelt. Jonge exemplaren zijn voedsel voor IJsvogel of Fuut: vogelsoorten die je hier frequent aantreft.
Villa Bakhuis en De Nijensteen
Van oudsher stonden drie boerderijen op de IJsseldijk bij Veessen. Twee daarvan bestaan nu nog en horen, met de omliggende landerijen, bij De Nijensteen. Ten noorden van het landgoed Nijensteen lag Villa Bakhuis, een monumentale villa met koetshuis en bijbehorende bedrijfsgebouwen. Op de fundamenten van het oude woonhuis is een kunstwerk geplaatst dat het aanzicht van de oude villa laat zien waarvan de hoogtijdagen rond 1900 moet zijn geweest. Tegenwoordig is er een natuurboerderij gesticht, dat zich richt op natuurbeheer en vleesvee.
Tussen Veluwe en IJssel doorsnijden drie lange weteringen het landschap. Van west naar oost: de Nieuwe Wetering, de Grote Wetering en de Terwoldse Wetering. Bij deze laatste staan we nu. De watergang is recentelijk afgedamd ter hoogte van de hoogwatergeul en buigt nu af naar het oosten, stroomafwaarts van de stuw in de Grote wetering. De ombuiging biedt veel ruimte aan water- en oevervegetaties. Langs de waterloop staan fraai bloeiende soorten als gele lis, grote waterweegbree en pijlkruid. Kijk ook uit naar grote egelskop met haar bijzondere bloeiwijze en het sterk geurende watermunt.